Bilgisayar Mühendisliği Bölümünde Aldığım Tasarım Projesi
Merhaba Okuyucu,
Bu sefer karşınıza 2016-2017 yıllarında Bilgisayar Mühendisliğinde eğitimimi sürdürürken son sene tasarım projesi olarak aldığım “Android Tabanlı Göktürkçe – Türkçe Sözlük” mobil uygulamasından bahsedeceğim. Daha öncesinde biraz süreçten bahsedeyim.
Normalde öğrenciler tasarım ve bitirme projesi alacağı hocasını bir önceki yıldan (3. sınıftan) belirler ve hocasıyla anlaşırdı. Ben her zamanki gibi hallederiz modunda olduğumdan tasarım hocamı belirlememiştim. İllaki bir hoca bulur anlaşırım hallederim diyordum. Neyse son sene geldi bizim okulda herkes klasik okuldaki efsanelerle hocalarını seçtiler. İşte ne biliyim şu hoca çok zorlamıyor, şu hocadan alırsan AA gelir gibisinden millet gündemin popüler hocalarının kontenjanını doldurmuşlar. Bende yanlış hatırlamıyorsam 3 hoca kalmıştı. Halil İbrahim ve ben birlikte Yrd. Doç. Dr. Tuğrul ÇAVDAR hocamızı seçtik.
Tabi o zamanlar herkes Tuğrul hocadan gözü korkuyor. Normal konuşması bile kızgın olduğunu söyleyenler, yandınız okul uzadı diyenler vs. bir ton eleştiri alıyoruz. Fakat şuan diyorum ki iyi ki onların gözü korkmuşta biz Tuğrul ÇAVDAR hocamızı seçebilmişiz. Kesinlikle projeyi aldığımız andan itibaren bizimle çok yakından ilgilendi ve projenin her aşamasında aktif olarak bize yol gösterdi. Modern anlamda ilk kez öğretmen – öğrenci ilişkisini bu kadar üst düzey yaşadığımı söyleyebilirim.
Buradan proje yapım aşamasındayken ve proje bittikten sonra hatta ve hatta okul bittikten sonra bana ve diğer öğrencilerine her daim desteği olan Yrd. Doç. Dr. Tuğrul ÇAVDAR‘a ve öncesinde tanışık olduğum fakat projeyi aldıktan sonra yediğimiz içtiğimizin ayrılmadığı, gerektiğinde gece gündüz beraber çalıştığımız ve artık anne baba ayrı kardeşim olan Halil İbrahim KEÇECİ‘ye SONSUZ TEŞEKKÜRLER.
Not: Tuğrul ÇAVDAR hocamın Göktürkçe ve diğer birçok alandaki çalışmalarını buradan inceleyebilirsiniz.
Göktürkçe – Türkçe Sözlük Nedir?
Bu proje Göktürkçe’yi hobi olarak veya yakından takip eden ve ilgilenen insanlara katkı sağlamak , ihtiyaçlarını mobil olarak karşılamak adına yapılmış bir sosyal sorumluluk projesidir. Mobilleşmenin artmasından dolayı mobil uygulamalara eğilim artmaktadır. Bu nedenle android tabanında mobil bir sözlük uygulaması ihtiyacının gerekliliği fark edilmektedir. Kişilerin de akıllı telefon kullanım oranı oldukça yüksek olduğundan bu uygulama sayesinde ilgili kişilerin gerekli bilgilere ulaşması da daha rahat olacaktır.
Ayrıca bu proje kullanıcı odaklı bir uygulama geliştirme çalışmasıdır. Esnek bir uygulama geliştirilmeye çalışılmış , kullanıcılara dönük kelimeler kısmında ekleme, silme, düzenleme olanakları sunulmaktadır.
Göktürkçe Kelimeler
840’lı yılların öncesinden bugüne kadar yazılmış 568’den fazla Görktürk yazı harfi bulunmuştur. (Osman Fikri Sertkaya, *Göktürk (Runik) Harfli Yazıtların Envanter, Alfabe ve Bibliyografya Problemleri Üzerine, Dil Araştırmaları Dergisi, Sayı:2 Bahar 2008, 7-34ss.)
Araştırmasını hocamın yaptığı Göktürkçe kelimelerin kaynakları şu şekildedir:
- Hüseyin Namık Orkun, “Eski Türk Yazıtları”, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 1942.
- Mehmet Ölmez, “Orhon-Uygur Hanlığı Dönemi Moğolistan’daki Eski Türk Yazıtları”, BilgeSu Yayıncılık, 3. baskı, Ankara, 2015.
- Hatice Şirin User, “Köktürk ve Ötüken Uygur Kağanlığı Yazıtları Söz Varlığı İncelemesi”, Kömen Yayınları, 2. baskı, Konya, Ekim 2010.
- Fikret Yıldırım, Erhan Aydın, Risbek Alimov, “Yenisey-Kırgızistan Yazıtları ve Irk Bitig”, BilgeSu Yayıncılık, Ankara, 2013.
- Talat Tekin, “Irk Bitig, Eski Uygurca Fal Kitabı”, Öncü Kitap, Ankara, 2004.
- Erhan Aydın, “Uygur Kağanlığı Yazıtları”, Kömen Yayınları, Konya, Ekim 2011.
- Rysbek Alimov, “Tanrı Dağı Yazıtları, Eski Türk Runik Yazıtları üzerine bir İnceleme”, Kömen Yayınları, Konya, Ocak 2014.
[1]’den 1235 kelime, [1]’de olmayan 573 kelime de [2-6]’dan alınmıştır. [2-6] kaynaklı kelimeler yazılımda * ile gösterilmiştir.
Android Tabanlı Göktürkçe ↔ Türkçe Sözlük Hakkında
Uygulamayı yaparken veritabanı olarak SQLite Database kullandık. Üretilen bu uygulama tamamıyla çevrimdışı olarak çalışmaktadır. Boyutu 2mb civarında olan bu sözlüğün içerisinde 1810 adet Göktürkçe kelimenin Türkçe karşılıklarını barındırmaktadır. Bu sözlük ekleme ve çıkarma seçenekleri ile geliştirilebilir bir sözlüktür. Sözlüğe sonradan bulunan kelimeler kolaylıkla eklenebilir. Ayrıca uygulama herhangi bir dil çeviri olarak kullanılabilir. Kolaylıkla yeniden düzenlenebilir şekilde ayarlanmıştır. Yani İngilizce – Türkçe veri tabanı eklendiği takdirde sözlük karakter değiştirebiliyor. Bunu da çok yönlü ve kullanılabilir olmasını amaçlayarak yaptık.
Uygulamanın tamamını Android Studio’da Java ve XML kullanarak yaptık. Java kodlarını pek tabi SQL kodları ile destekledik.
Uygulamanın diğer ayrıntılarını incelemek için tasarım projemizin afiş ve dökümanlarını buradan inceleyebilirsiniz.
Göktürkçe Sözlük Tanıtım Afişi
Android Göktürkçe ↔ Türkçe Sözlük Görselleri
ÜCRETSİZ İNDİR
Her türlü soru ve yoruma açığım. Bu proeje dolayısıyla KTÜ ve Türkiye genelinde kısa süreli ulusal ve yerel olmak üzere 120’den fazla gazeteye çıktık. Bununla konuyla ilgili yazımdan daha sonra bahsedeceğim. Hepiniz sağlıcakla kalın.
Not: Uygulamanın linki ve kullanım hakları Tuğrul Hocam’a aittir. Kaynak belirterek kullanabilirsiniz. Kurulumda sorun yaşarsanız da buradan kurulum hakkında bilgi edinebilirsiniz.
